Dùng sà lan chở nước ngọt cho dân vùng hạn mặn

Tình trạng xâm nhập mặn nghiêm trọng tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long đang ảnh hưởng lớn đến đời sống sinh hoạt của người dân, đặc biệt là tại huyện Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre.

Trước thực trạng đó, ngành cấp nước địa phương đã triển khai giải pháp vận chuyển nước ngọt bằng sà lan từ thượng nguồn sông Tiền, nhằm đáp ứng nhu cầu nước sinh hoạt cho hàng chục nghìn hộ dân. Đây là một trong những giải pháp ứng phó hạn mặn cấp bách và hiệu quả trong điều kiện biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt.

Thực trạng nguồn nước tại huyện Giồng Trôm – Bến Tre trong mùa khô

Xâm nhập mặn lan sâu, nước sông bị nhiễm mặn nặng

Theo thông tin từ Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Bến Tre, tính đến giữa tháng 3, độ mặn tại khu vực huyện Giồng Trôm đã tăng lên mức 2–4‰ (phần nghìn), vượt ngưỡng cho phép để khai thác nước phục vụ sinh hoạt. Điều này khiến nguồn nước cấp cho Nhà máy nước Lương Quới – đơn vị cung cấp nước chính cho khu vực – bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Đây không phải là năm đầu tiên khu vực này phải đối mặt với tình trạng nước mặn xâm nhập sâu vào nội đồng, nhưng diễn biến mặn năm nay đến sớm và phức tạp hơn nhiều. Nếu không có biện pháp kịp thời, hàng chục nghìn hộ dân sẽ rơi vào tình trạng thiếu nước sạch nghiêm trọng trong mùa khô kéo dài.

Kế hoạch vận chuyển gần 200.000 m³ nước ngọt bằng sà lan

Lấy nước từ thượng nguồn sông Tiền

Trước thực tế nguồn nước tại chỗ không còn đảm bảo, Công ty Cấp thoát nước Bến Tre đã lập kế hoạch vận chuyển nước ngọt từ thượng nguồn sông Tiền bằng phương tiện sà lan để cấp bổ sung cho khu vực Giồng Trôm.

Cụ thể:

• Mỗi tháng sẽ có 2 đợt vận chuyển, vào giữa tháng và cuối tháng.

• Tổng khối lượng nước được cấp về là khoảng 60.000 m³ mỗi tháng.

• Tổng lượng nước vận chuyển trong ba tháng cao điểm hạn mặn (từ tháng 3 đến tháng 6) dự kiến lên đến gần 200.000 m³.

Đây là phương án đã từng được triển khai trong mùa hạn năm ngoái và mang lại hiệu quả tích cực trong việc đảm bảo nguồn nước sạch phục vụ sinh hoạt.

Chi phí vận chuyển và chính sách giá nước trong mùa hạn

Chi phí duy trì phương án vượt mặn không hề nhỏ

Theo ông Trần Hùng – Tổng Giám đốc Công ty Cấp thoát nước Bến Tre – việc sử dụng sà lan chở nước ngọt từ xa về sẽ phát sinh chi phí hơn 2 tỷ đồng mỗi tháng, bao gồm:

• Phí thuê sà lan vận chuyển

• Chi phí xử lý, lưu trữ và phân phối nước

• Nhân công, vận hành

Tuy nhiên, doanh nghiệp cam kết không tăng giá nước bán lẻ cho người dân trong thời gian thực hiện phương án, duy trì mức giá trung bình 10.000 đồng/m³ nhờ vào việc cân đối các nguồn thu khác để bù đắp chi phí.

Hạn chế bài học “giá nước 50.000 đồng/m³” năm trước

Trong mùa hạn mặn năm trước, do nguồn nước cực kỳ khan hiếm, giá nước máy tại khu vực Giồng Trôm đã tăng vọt lên 50.000 đồng/m³, khiến nhiều người dân không đủ khả năng chi trả. Tuy nhiên, mức giá này sau đó buộc phải điều chỉnh về mức hợp lý hơn sau khi bị Bộ Tài chính yêu cầu rà soát lại giá bán nước sinh hoạt.

Rút kinh nghiệm từ năm trước, năm nay ngành cấp nước Bến Tre đã có kế hoạch chủ động hơn, tránh tình trạng người dân phải mua nước sạch với giá quá cao trong khi vẫn phải sống chung với khô hạn và mặn xâm nhập.

Diễn biến xâm nhập mặn tại ĐBSCL năm 2025

Cảnh báo mặn đỉnh điểm trong tháng 3

Theo dự báo của Tổng cục Thủy lợi, tháng 3 là giai đoạn cao điểm xâm nhập mặn tại Đồng bằng sông Cửu Long. Dưới tác động của kỳ triều cường kết hợp lượng mưa thấp, nồng độ mặn có xu hướng tăng cao tại các cửa sông lớn:

• Trên các cửa sông Cửu Long, ranh mặn 4‰ có thể đạt từ 35 đến 55 km.

• Trên sông Vàm Cỏ, xâm nhập mặn có thể lan sâu tới 55–60 km.

• Trên sông Cái Lớn, mặn 4‰ xâm nhập khoảng 30–40 km.

Tác động đến các nhà máy nước và nguồn cung

Với tình hình xâm nhập mặn ăn sâu vào nội địa, không chỉ Giồng Trôm mà nhiều khu vực khác tại Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Long An… cũng đang đối mặt với nguy cơ thiếu nước nghiêm trọng. Nhiều nhà máy nước tại vùng hạ lưu bị buộc phải ngưng khai thác, do độ mặn vượt ngưỡng cho phép.

Giải pháp lâu dài: Chủ động trữ ngọt – lọc mặn bằng công nghệ

Tăng cường trữ nước và chuyển nước liên vùng

Trong tương lai, các địa phương vùng ven biển cần có kế hoạch đầu tư hệ thống trữ nước ngọt quy mô lớn, kết hợp với giải pháp dẫn nước từ thượng nguồn hoặc các tuyến liên vùng. Ngoài ra, có thể áp dụng các mô hình:

• Ao hồ trữ nước ngọt kết hợp lọc mặn sinh học

• Bể chứa kết hợp hệ thống lọc bằng công nghệ màng lọc

• Giải pháp lọc nước nhiễm mặn thành nước ngọt bằng năng lượng mặt trời

Ứng dụng công nghệ lọc nước nhiễm mặn hiện đại

Để giảm phụ thuộc vào nguồn nước vận chuyển, nhiều địa phương và doanh nghiệp đang đầu tư các thiết bị lọc nước mặn quy mô hộ gia đình và công nghiệp. Ví dụ:

• Máy lọc nước RO công suất lớn cho nhà máy nước

• Thiết bị lọc nước nhiễm mặn cho hộ dân ven biển

• Giải pháp lọc nước mặn thành nước ngọt bằng năng lượng mặt trời – thân thiện môi trường, không dùng điện

👉 Tại Việt Nam, Locnuoc360 là một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực này.

Vai trò của cộng đồng và chính quyền địa phương trong mùa hạn

Nâng cao ý thức tiết kiệm nước

Trong điều kiện hạn mặn kéo dài, người dân cần chủ động sử dụng nước tiết kiệm, như:

• Dùng nước sạch cho các nhu cầu thiết yếu

• Tái sử dụng nước trong sinh hoạt hợp lý

• Trữ nước mưa khi có điều kiện

Chính quyền cần kịp thời hỗ trợ

Chính quyền địa phương cần:

• Cập nhật thường xuyên thông tin xâm nhập mặn

• Hỗ trợ vận chuyển nước sạch đến vùng bị ảnh hưởng

• Khuyến khích người dân áp dụng mô hình lọc nước nhiễm mặn hiệu quả

Kết luận

Việc dùng sà lan chở gần 200.000 m³ nước ngọt cho huyện Giồng Trôm là một minh chứng cho sự chủ động và linh hoạt trong công tác ứng phó hạn mặn tại Bến Tre.

Tuy còn nhiều khó khăn về chi phí và vận hành, nhưng với sự vào cuộc quyết liệt của doanh nghiệp, chính quyền và sự đồng hành của người dân, tin rằng bài toán nước sạch cho mùa khô 2025 sẽ được giải quyết hiệu quả và bền vững hơn.

CÔNG TY CP SKY VIỆT NAM
Văn phòng:    Số 79/649 đường Lĩnh Nam, Quận Hoàng Mai, Hà Nội
Điện thoại:     024 3995 4990  –  Hotline:   0912 293 769 (iSMS, Zalo, Line, Viber)
Website:         www.locnuoc360.com   –   Email:    locnuoc360.com@gmail.com