1.1 Lễ khai hạ là gì, diễn ra lúc nào?
Lễ khai hạ hay còn được gọi là lễ hạ cây nêu, lễ tạ năm mới hay lễ hóa vàng, là nghi lễ đánh dấu sự kết thúc của các hoạt động vui chơi trong ngày Tết và mọi người bắt đầu quay lại với công việc hàng ngày, thường được thể hiện bằng việc hạ cây nêu ngày Tết.
Lễ khai hạ thường diễn ra vào ngày mùng 7 tháng Giêng, sau khi kết thúc Tết Nguyên đán (3 ngày Tết – 7 ngày xuân). Vào những năm gần đây, lễ khai hạ sẽ diễn ra tùy vào thời điểm thích hợp của từng gia đình từ ngày mùng 3 – mùng 10 tháng Giêng âm lịch, không bắt buộc phải cúng lễ vào ngày mùng 7 âm lịch như lúc trước.
1.2 Ý nghĩa lễ khai hạ
Theo phong tục từ thời xa xưa, cây nêu ngày Tết được bà con dựng vào ngày 23 tháng Chạp hoặc muộn nhất vào ngày 30 Tết, thường được trang trí thêm những món đồ đặc trưng của từng vùng miền. Mục đích của việc này là để tiễn biệt những điều xui xẻo, xấu xa đến quấy phá giá đình vào ngày Tết và chào đón những điều may mắn mong năm mới.
Ngoài ra, lễ khai hạ còn mang ý nghĩa giống như một nghi thức tiễn gia tiên về trời sau những ngày đón Tết cùng con cháu.
2. Lễ khai hạ gồm những hoạt động gì?
Cúng lễ khai hạ là một trong những phong tục được người dân nước ta lưu truyền qua nhiều đời và vẫn mang giá trị tâm tinh to lớn cho đến ngày nay. Cùng tìm hiểu Lễ khai hạ cần chuẩn bị và làm những gì nhé!
Cúng lễ khai hạ/ Cúng hạ nêu
Để cúng lễ khai hạ, các gia đình chuẩn bị một mâm cơm cúng, chay hoặc mặn tùy ý. Ngoài ra, bạn cũng sắp xếp các vật phẩm như giọt dầu, rượu, nhang, hoa, trái cây, đĩa gạo, đĩa muối, tiền vàng và các vật phẩm linh thiêng khác tùy theo tín ngưỡng để cúng.
Mâm cơm cúng và các vật phẩm sau khi chuẩn bị đầy đủ sẽ được bày biện ở ngoài trời, gia chủ thắp nhang, khấn vái xin phép gia tiên trong nhà trước rồi tiến hành tổ chức lễ cúng ngoài trời.
Sau khi cúng xong, đợi nhang tàn thì gia chủ sẽ mang giấy tiền vàng mã đi đốt (hóa vàng) rồi nhấc cây nêu lên. Cây nêu sau khi hạ thì để ở những nơi thoáng mát, để ở bên ngoài để những điều xui xẻo không đi vào bên trong nhà.
Gợi ý văn khấn lễ khai hạ
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Kính lạy:
– Hoàng thiên Hậu thổ chư vị Tôn thần
– Ngài ………… đương niên hành khiển năm ………, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
– Các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh. Hôm nay là ngày mồng … tháng giêng năm ………., chúng con là … hiện cư ngụ tại số nhà …, khu phố …, phường …, thành phố…
Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, trà tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình: Tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin lễ tạ Tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng. Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Hoạt động vui chơi Lễ khai hạ
Vào ngày Lễ khai hạ, ở từng địa phương sẽ có những hoạt động vui chơi đặc trưng, bạn có thể tham khảo những trò chơi để tổ chức cho gia đình, bạn bè cùng tham gia.
Bài viết vừa rồi đã mang đến cho bạn đọc những thông tin hữu ích về Lễ khai hạ. Hy vọng sau khi tham khảo hết nội dung này, bạn đã hiểu rõ hơn về nguồn gốc ý nghĩa, cách chuẩn bị vật phẩm tươm tất cúng lễ khai hạ để cầu mong một năm bình an, may mắn.